Feest van de Gouden Rijder

In de week van 11 tot 18 oktober organiseert de Dienst Monumentenzorg samen met de Universiteit Gent en de Gentsche Ghesellen het feest van de Gouden Rijder in het Gravensteen. Het wordt een levendig middeleeuws stadsfestival met lezingen, historische evocaties en concerten. De focus ligt op de veertiende eeuw. De naam refereert naar de Gouden Rijder, een origineel gouden munt geslagen onder het bewind van Lodewijk van Male, graaf van Vlaanderen. Deze munt herinnert ons aan de oprichting van een muntatelier, rond 1353, in de Geldmunt, palend aan het Gravensteen. De munten uitgegeven onder graaf Lodewijk van Male behoren tot de mooiste gotische munten van Europa. De stempeling op de voorzijde is een reliëfgravure van een ruiter, de verpersoonlijking van de graaf van Vlaanderen. Op de keerzijde staat een kruis afgebeeld, gebruikelijk voor de meeste stukken uit deze periode. De goudkleurige replica is te koop in het Gravensteen voor 2 euro.

De lezingen en de concerten vinden plaats in de Joan Vandenhoutezaal in het Gravensteen, telkens om 20u. Duur: 2 uur. Max. 300 personen. Reserveren is noodzakelijk: Gravensteen, tel. +32 9 225 93 06. Elke dag van 9 u tot 17 u.
Ticket: 15 euro, abonnement: 50 euro. Studenten: 8 euro, abonnement student: 25 euro. Apart te betalen: Middeleeuwse proeverij: 25 euro. Tickets en abonnementen kunnen ter plaatse voor de activiteit worden betaald en afgehaald.

Programma

Zaterdag 11 oktober: Openingsconcert Ensemble Pandora². Het openingsconcert brengt een staalkaart van muziek uit de 14de eeuw in Vlaanderen en de ruimere Nederlanden. In een tweede deel brengt Pandora² ook muziek uit de Turkse cultuur en enkele cantigas uit Spanje om zo het muzikale beeld van de 14de eeuw in zijn brede context te plaatsen.

Zondag 12 oktober: Liederen uit het Gruuthuse-liedboek. Het Gruuthuse Liedboek is een verzameling Vlaamse poëzie die op het einde van de 14de eeuw in Brugge werd bijeengebracht. De liederen zijn erg gevarieerd. Vroomheid, satire, hoofse liefde en minder hoofse liefde komen er aan bod in schitterende verzen en heerlijke melodieën.

Maandag 13 oktober: De middeleeuwen uitgevonden. Romantiek en politiek’ - Panelgesprek
Het beeld dat wij bij de aanvang van de 21ste eeuw van de middeleeuwen hebben is in vele gevallen een reconstructie te danken aan de ijver van historici, kunstliefhebbers, literatoren en politici uit de 19de en vroege 20ste eeuw. Vier specialisten, prof.Prevenier, prof. Martens, prof. Pleij en J. Janssens, gaan in op verschillende aspecten, motieven en gevolgen van deze constructiedrift. Moderator: prof. Dr. M. Boone.

Dinsdag 14 oktober: Gentse literatuur in dienst van het Algemeen Belang - Lezing H. Pleij
De Vlaams-Brabantse literatuur van de late middeleeuwen is ingebed in de toenmalige stadscultuur. De voorstellingen ‘naar het leven’ getuigen van een typische burgermoraal, met de nadruk op zelfredzaamheid, individuele verantwoordelijkheid, hard werken, zuinigheid, matigheid en een pragmatische levenshouding in het algemeen. Intermezzi van gregoriaanse muziek door het ensemble Psallentes.

Woensdag 15 oktober: 'Ars nova in de Lage Landen' - Capilla Flamenca
Capilla Flamenca brengt ars nova-muziek uit de Nederlanden. Vanuit Parijs kreeg deze nieuwe muzikale stroming heel Europa in zijn greep.

Donderdag 16 oktober: 'Bouwen van de Schelde tot de Zee. Architectuur in het graafschap Vlaanderen tot de 14de eeuw’ - Lezing G. Van Doorne
In het Scheldebekken deed het gebruik van de Doornikse kalksteen een eigen bouwschool ontstaan, die aanleunt bij de architectuur van Noord-Frankrijk. In het kustgebied hebben de grote kloosters de baksteenproductie op gang gebracht; de architectuur in dit materiaal maakt deel uit van een bouwtraditie die zich uitstrekt over alle kusten van de Noordzee en de Oostzee.

Vrijdag 17 oktober: 'De waanzinnige 14de eeuw' - Lezing M. Boone
De veertiende eeuw wordt vaak als een ‘waanzinnige eeuw’ voorgesteld. Een eeuw waarin vele zekerheden wegvielen en de westerse middeleeuwse beschaving met grote crisissen werd geconfronteerd. De veertiende eeuw was evenwel ook de eeuw van kritisch denken, van een opmerkelijke culturele bloei, van de geleidelijke groei en finale doorbraak van nieuwe politieke en maatschappelijke organisaties.

Zaterdag 18 oktober: Feestavond middeleeuwse eetcultuur en muziek - Ensemble Pandora²
Het Feest van de Gouden Rijder sluit af met een avond gewijd aan de middeleeuwse eetcultuur (geen lezing, wel proeven!). Bij een feestmaaltijd kon in de middeleeuwen muziek niet ontbreken, zeker niet bij op luxe verslingerde vorsten zoals graaf Lodewijk van Male, die zich de geneugten des levens zeer liet welgevallen. Pandora² treedt op als het hofensemble dat zal spelen en zingen. Ingetogen stil zijn en luisteren hoeft helemaal niet, de muziek is er voor de sfeer.